Hi!
Gelukkig van sporten? Afgelopen maandag kwam dit artikel online op www.volkskrant.nl. Het artikel trok direct mijn aandacht, ook door mijn opleiding krijg ik hier mee te maken. Ik heb mij altijd al afgevraagd in hoeverre het nou klopt dat je van sporten minder depressief zou worden. Als ik naar mijzelf kijk bijvoorbeeld, ik houd helemaal niet van sporten en kan mij ook niet goed voorstellen dat als je niks met sporten hebt, je er minder depressief van wordt. In dit artikel ga ik jullie niet “de waarheid” over sporten en depressie vertellen. Ik ga het van meerdere kanten belichten zodat jullie hier zelf je mening over kunnen vormen.
Laat ik eerst in het kort vertellen wat een depressie precies is voordat we de effecten van sporten hierop gaan bespreken. Iedereen heeft wel een idee over wat een depressie inhoudt, en van die meeste ideeën klopt een deel ook wel. Een hoop mensen roepen wel eens “Ik ben depressief!”, maar maar weinig mensen die dat roepen zijn ook daadwerkelijk depressief. Een depressie is een aandoening die valt onder stemmingsstoornissen. Er is pas sprake van een depressie wanneer je een langere tijd last hebt van een abnormale somberheid en/of een abnormale lusteloosheid, interesse verliest of niet meer ergens van kunt genieten. Let op: een langere tijd, je bent dus niet direct depressief als je je één dag of één week niet zo vrolijk voelt!
Er worden verschillende redenen genoemd waarom je gelukkig van sporten kunt worden wanneer je last hebt van een depressie. De voornaamste reden die hiervoor wordt gegeven is het vrijkomen van endorfine. Endorfine kan zorgen voor fijne gevoelens en minder pijn in je lichaam. Naast dat er endorfine wordt aangemaakt draagt sporten bij aan een goede gezondheid. Volgens de atletiekunie zorgt een goede gezondheid er niet direct voor dat je niet depressief wordt, maar kan een goede gezondheid wel bijdragen dat de zwaarte of duur van de depressie wordt vermindert. Zij geven daarnaast aan dat een goede lichamelijke gezondheid en conditie de depressieve persoon in staat stelt om beter met zijn/haar depressie om te gaan. (Atletiekunie, 2015)
Het artikel op www.volkskrant.nl verwees naar het proefschrift waar Nikolaos Stavrakakis mee promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij geeft aan dat weinig lichamelijke beweging zowel een oorzaak als een gevolg kan zijn van een depressie. Eerdere onderzoeken waren alleen gericht op het effect dat lichamelijke beweging op depressiviteit heeft. Nikolaos Stavrakakis onderzocht ook de effecten die depressiviteit op lichamelijke beweging heeft. Hij kon hieruit concluderen dat adolescenten die veel lichamelijke beweging hadden minder depressieve symptomen ervoeren op volgende meetmomenten dan adolescenten die minder lichamelijke beweging hadden. Maar ook: adolescenten met veel depressieve symptomen deden minder aan lichamelijke beweging dan adolescenten met minder depressieve symptomen. Vooral cognitieve symptomen hangen samen met lichamelijke activiteiten. Dus beantwoord dit de vraag, gelukkig van sporten?
Gedurende een periode van ongeveer 6 jaar heeft Nikolaos Stavrakakis onderzocht of lichamelijke beweging beschermt tegen het ontstaan van een depressie. Hierbij werd gekeken naar de effecten van de aard, duur, frequentie en intensiteit van de lichamelijke beweging. Kortom, wordt je gelukkig van sporten? Hier is uit voort gekomen dat lichamelijke beweging niet beschermt tegen het ontstaan van een depressie. Nikolaos Stavrakakis heeft ook onderzoek gedaan naar de relatie tussen lichamelijke beweging en stemming bij depressieve en niet-depressieve volwassenen. Een maand lang heeft hij de lichamelijke beweging, aan de hand van een stappenteller, en de stemming, aan de hand van vragenlijsten, driemaal daags gemeten. Hieruit bleek dat direct na de lichamelijke beweging vrijwel alle deelnemers een positieve stemming hadden, maar deze hield niet lang stand. Voor sommige deelnemers werkte de lichamelijke beweging voor een positieve stemming op lange termijn, maar dit gold niet voor de meerderheid van de deelnemers. Het proefschrift bevestigd dus een verband tussen depressiviteit en lichamelijke beweging, maar geeft ook aan dat dit een zwak verband is en grote individuele verschillen heeft. (Stavrakakis, 2015)
In het artikel van de Volkskrant geeft psychiater en ‘Running therapeut’ Bram Bakker aan dat hij niet verbaasd is over de uitkomsten van het proefschrift. Hij schat in dat ongeveer de helft van de patiënten met depressie positieve effecten kan ondervinden van lichamelijke beweging en gelukkig worden van sporten. Op voorhand weten voor wie het wel werkt en voor wie niet zou ook hij graag weten, maar zover is het nog niet. Bram Bakker vind het deelonderzoek naar of een depressie is te voorkomen door lichamelijke beweging methodologisch zwak. Hij vind de looptijd van het onderzoek te kort om conclusies te kunnen trekken. (Vermeulen, 2015)
MIJN MENING OVER GELUKKIG VAN SPORTEN
Ik kan mij eigenlijk in alle standpunten wel vinden. Als ik ga kijken naar mij persoonlijk; Ik houd helemaal niet van sporten, ben er niet goed in en ik heb minder dan nul conditie. Het lijkt mij fantastisch om goed te kunnen sporten en niet na 1 minuut rennen al doodop te zijn, maar dat is helaas op dit moment niet het geval bij mij. Zo’n 2-3 weken geleden ging ik hardlopen met mijn vriend en dit ging boven verwachting goed. Had ik daarna depressieve gevoelens? Nee. Voelde ik mij daarna goed? Ja! Vorige week ging ik weer hardlopen met mijn vriend. Dit ging bijzonder veel slechter dan de keer ervoor. Had ik daarna depressieve gevoelens? Ik was inderdaad absoluut niet blij met mijzelf. Voelde ik mij daarna goed? Nee, absoluut niet! Ik denk dat het dus inderdaad erg persoonlijk is of sporten een goede (deel)therapie is wanneer je kampt met een depressie. Ik denk dat je dit zelf moet uitvinden en onderzoeken. Fijn als het je helpt! Maar als het niet werkt en je er eigenlijk alleen maar ongelukkiger van wordt houd er dan maar mee op.
Hoe denk jij hierover? Geloof jij dat je echt in gelukkig van sporten? Of is dit afhankelijk van waar je interesses liggen, wat je hobby is?
Dit is de eerste keer dat ik een artikel met deze insteek online zet. Wat vinden jullie daarvan? Tips en tops zijn altijd welkom!
Bronnen:
Atletiekunie. (2015, maart 12). Depressie en sportbeoefening. Opgehaald van Atletiekunie: http://www.atletiekunie.nl/?page=826
Stavrakakis, N. (2015, maart 12). Physical activity and depressive symptoms. Opgehaald van Rijksuniversiteit Groningen bibliotheek: http://irs.ub.rug.nl/ppn/390773883
Vermeulen, M. (2015, maart 12). Hardlopen toch niet zo’n probaat middel tegen depressies. Opgehaald van de Volkskrant: http://www.volkskrant.nl/wetenschap/hardlopen-toch-niet-zon-probaat-middel-tegen-depressies~a3892109/